Anaokullarında P4C

Dünyada çok yaygın olan bu hareket, ülkemizde de yenilikçi eğitim sistemlerine açık ana okulları tarafından hızla uygulanmaya başlamıştır. Çok güçlü bir soru sorma zekası potansiyeline sahip bu yaş grubu çocukların, potansiyellerini ortaya çıkarmaları açısından P4C uygulamaları son derece önemlidir. Düşünen bir varlık olarak tanımladığımız insanın bu en temel özelliğinin küçük yaşta farkındalıkla geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır.

P4C bir insanın tüm yaşamı ve eğitim hayatı boyunca ihtiyaç duyacağı, eleştirel ve yaratıcı düşünme yetisini geliştirir. Çocuklar onlarla paylaşılan bir hikaye, film ya da resim üzerinde birlikte sohbet ederek sorularına cevaplar bulmaya ya da yeni sorular sormaya, fikirlerini özgürce paylaşmaya, arkadaşlarını dinlemeye, onların düşüncelerine itiraz ederken özenli olmaya ya da aynı düşünceye katılarak o düşünceyi işbirliği içinde geliştirmeyi öğrenir.

P4C ’nin amacı hiçbir zaman çocuklara filozofları, izmleri, felsefe tarihini öğretmek olmamıştır. Amaç çocuklara düşünmeyi öğretmek, soru sormayı, sorgulamayı öğretmektir. P4C eğitim yaklaşımını geliştiren Matthew Lipman, çocukların doğasından gelen merak ve keşfetme arzusunun felsefe ile birleştirildiğinde, çocukları gelecekte daha esnek ve etkin düşünen yetişkinler haline getireceğine inanmaktadır.

Lipman ’dan sonra çok sayıda düşünür ve eğitimci çocuklarla felsefe yöntemini savunmuştur. Bunlardan biride Thomas E.Jackson ’dur. Jackson çocuklarla felsefe eğitimine ana okulunda başlanılmasını, ilk öğretim müfredatında yer almasını ve düzenli bir ders olarak yapılmasını öngörmüştür. Jackson- konsepti P4C ile aşağıdaki yetilerin geliştiğini ortaya koymuştur:

1. Kişilik Geliştiren Yetiler:

2. Sosyal Yetiler:

3. Mantıksal Yetiler:

Çocuklarla Felsefe denildiğince akla ilk gelen isimlerden biride Oscar Brenifier’dir. Özellikle okul öncesi öğrencileri için yazdığı felsefe kitaplarıyla ülkemizde de tanınan bir felsefeci. 3 yaş ve üzeri için yazdığı kitaplarda amacı ebeveyn ve öğretmenlerin bunları çocuklara okuması ve kitaplar üzerine çeşitli tartışma konularının ortaya çıkmasıdır.

Oscar Brenifier’e göre tıpkı yetişkinler gibi çocuklarında varoluş durumları ile ilgili çeşitli kaygıları bulunmaktadır. Tam olarak bunun farkında olmasalar ve bunun hakkında konuşmasalar bile. Eğer bu sorular çocuklara yöneltilmez ve üzerinde tartışılmaz ise, daha sonra patolojik bir şekilde geri dönüş yapabilirler.

Ülkemizi bir çok kez ziyaret eden ve eğitim sistemimizi inceleyen Brenifier’in bu konudaki tespitleri de son derece önemli:

‘Türkiye, diğer pek çok ülke gibi geleneksel eğitim modelinden mağdur olmaya devam ediyor. Öğretmenlerin sadece müfredatı uyguladığı, öğrencilerin ise yalnızca anlatılanları dinlediği ve tekrarladığı eğitim modeli.’

P4C Türkiye olarak, ana okullarında P4C uygulamalarının yaygınlaşmasını çok önemsiyoruz. Her konuda olduğu gibi ‘Ağaç yaşken eğilir.’ anlayışı bu konuda da geçerli. Birlikte çalıştığımız okullarda öğrencilerimizle her hafta P4C uygulamalarını sürdürmenin yanı sıra , ebeveynler ve öğretmenlerimizle de bir araya gelerek onlarında P4C uygulamalarında etkili olmasını sağlamaya çalışıyoruz.